İsrail ordusu, Beyrut’un güneyindeki Dahiye bölgesine gerçekleştirdiği hava taarruzunda Hizbullah Genel Sekreteri Hasan Nasrallah’ı öldürdüklerini sav etti. Hizbullah örgütü, hala bir açıklama yapmadı.
Independent Türkçe Genel Yayın Yönetmeni Nevzat Çiçek, atağın nasıl gerçekleştiğini anlattı. Çiçek, hücum hakkında şu bilgileri paylaştı:
İsrail uçakları Nasrallah’a suikast düzenlemek için her biri 1 ton tartısında 85 sığınak patlatıcı bomba attı.
Saldırının F-35 uçakları tarafından, her biri 2.000 pound yükünde olan ve yerin 50 ila 70 metre derinliğindeki tahkimatları delebilen ve ayrıyeten sarsıcı titreşimlere neden olabilen yaklaşık 10 adet MK84 sığınak patlatıcı bomba kullanılarak gerçekleştirildiği belirtiliyor.
Bombanın yer altı maksatlarında de tesirli olduğu belirtilirken İsrail’in “Kanal 13” kanalına nazaran “Hizbullah”ın ana karargâhı yeraltının 14’üncü katında bulunuyor, fakat Nasrallah’ın hangi katta olduğu teyit edilmiyor.
İsrail medyasına nazaran suikast Hava Kuvvetleri’nin 119. Ünitesi tarafından gerçekleştirildi.
HASAN NASRALLAH, KİMLERLE TOPLANTI HALİNDEYDİ?
İsrail, Hizbullah’ın karargahını tahkimat iskele bombaları kullanarak hava ataklarıyla gaye aldı. Saatlerce süren meçhullükten sonra İsrail ordusu, partinin genel sekreteri Hasan Nasrallah’ın Ali Karki de dahil olmak üzere öteki önderlerle birlikte öldürüldüğünü resmen duyurdu. Analistler, operasyonun muvaffakiyetinin İran’ı sakinleşmeye zorlayabilecek değerli bir bölgesel dönüm noktası olabileceğini doğruluyor. Tırmanma tırmandıkça, Amerika Birleşik Devletleri ve İsrail’in içine sürükleyebileceği topyekün bir savaş korkusu artıyor.
Herkesin gizeminin sırrını aramaya çalıştığı en besbelli soru, bu hassas vakitte Nasrallah ve Hizbullah önderlerini bir ortaya getiren toplantının gayesi neydi?
OPERASYON NASIL VE HANGİ SİLAHLARLA GERÇEKLEŞTİRİLDİ?
Belirsizlik ve mutlak sessizlik ışığında, İsrail raporları, ordunun Hasan Nasrallah’ın tam yerini ve banliyönün kalbinde ve birçok yeraltı katmanında partinin önder pozisyonuna girdiği anı belirlemesini sağlayan “altın bir andan” bahsediyor
İsrail ve Batı basınında çıkan haberlere nazaran, toplantı, İsrail’in devam eden tansiyonuna karşı koymanın yolları ve Hizbullah’ın taktiksel hareketlerini artırma mümkünlüğünün tartışılmasının yanı sıra Lübnan’ın güney hududundaki saha durumu ve son gelişmelerin tartışılması ve kıymetlendirilmesine ayrıldı.
İsrail’in daha geniş bir askeri operasyon gerçekleştirme muhtemelliğine ait dehşetler ışığında askeri hazırlıklar, bu da toplantının tırmanmaya karşı bir plan geliştirmeyi amaçladığı tezini güçlendiriyor.
YARASA FİLOSU
İsrail Hava Kuvvetleri’ne bağlı 119. Filo, birebir vakitte Yarasa Filosu olarak da bilinir ve Ramon Hava Üssü’nde konuşlanmış olan bir F-16I savaş filosudur.
Filo daha evvel Tel Nof Hava Üssü’nde McDonnell Douglas F-4 Phantom II ve onun öncesinde Vautour II uçaklarını kullanmıştır. Filonun Gloster Meteor uçaklarını ise Ramat David Hava Üssü’nde işlettiği bilinmektedir.
Mart 2018’de, İsrail Hava Kuvvetleri, 119. Filonun, 69. ve 253. Filo ile birlikte Orchard Operasyonu’na katıldığını doğruladı. Misyon öncesi yapılan bir brifing sırasında 119. Filo kumandanı, notlarına bu operasyonun “Orta Doğu’nun çehresini değiştireceğini” yazmıştır.
ORCHARD OPERASYONU
Operation Outside the Box ya da öbür ismiyle Operation Orchard, İsrail’in Suriye’deki Deyrizor bölgesinde bulunan ve nükleer reaktör olduğu argüman edilen El Kibar tesisine düzenlediği bir hava akınıdır. 6 Eylül 2007’de lokal saatle gece yarısından sonra gerçekleştirilen bu akın, İsrail ve ABD hükümetleri tarafından yedi ay boyunca bilinmeyen tutuldu. Daha sonra Beyaz Saray ve CIA, bu tesisin askeri emelli bir nükleer tesis olduğu tarafında istihbarat aldıklarını doğruladı. Fakat Suriye bu savları reddetti.
2009 yılında Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) tarafından yapılan bir soruşturma, bölgede uranyum ve grafit izlerine rastlandığını ve tesisin beyan edilmemiş bir nükleer reaktöre benzediğini raporladı. Fakat IAEA, Suriye’nin işbirliği yapmaması nedeniyle sitenin tam niteliğini doğrulayamamıştı. Neredeyse dört yıl sonra, 2011’de Suriye İç Savaşı sırasında IAEA, bu sitenin hakikaten de bir nükleer reaktör olduğunu resmen onayladı.
Saldırı, İsrail Başbakanı Ehud Olmert’in Lider George W. Bush ile yaptığı görüşmelerin akabinde gerçekleşti. ABD, saldırıyı düzenlemeye gönülsüz olunca, Olmert, 1981 Begin Doktrini doğrultusunda tek taraflı hareket ederek Suriye’nin nükleer silah edinme kapasitesini önlemeye karar verdi. Farklı bir halde, bu atağa milletlerarası alanda önemli bir reaksiyon gelmedi. Bunun nedenlerinden biri, İsrail’in taarruzla ilgili tam bir sessizlik stratejisi uygulaması ve Suriye’nin faaliyetlerini kapalı tutarak IAEA ile tam işbirliği yapmamasıydı.
21 Mart 2018’de resmi olarak onaylanan bilgiye nazaran, taarruza İsrail Hava Kuvvetleri’ne bağlı 69. Filo F-15I, 119. Filo F-16I ve 253. Filo F-16I uçakları katıldı. Ayrıyeten bir elektronik istihbarat (ELINT) uçağı da operasyonu destekledi. Uçaklar AGM-65 Maverick füzeleri, 500 librelik bombalar ve harici yakıt tanklarıyla donatılmıştı. Hücum, İsrail’in gelişmiş elektronik harp yetenekleri kullanılarak gerçekleştirilmişti ve Suriye hava savunma sistemleri, İsrail uçaklarını algılayamadan yanıltıldı.
Suriye, bu hücumun akabinde milletlerarası alanda büyük bir reaksiyon göstermedi. Tesisin, bombalarla yok edildiği varsayım ediliyor ve 2017 yılında Kibar nükleer tesisi, Suriye Demokratik Güçleri tarafından ele geçirildi.