İYİ Parti’nin, “Doğu Türkistan’da yaşayan Uygur Türkleri ile Çin’in başka bölgelerinde yaşayan Müslüman halkların problemlerinin araştırılması” önergesinin bugün TBMM Genel Heyeti’nde görüşülmesi önerisi AKP ve MHP’li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.
Önergenin gerekçesini açıklayan İYİ Parti Aydın Milletvekili Aydın Adnan Sezgin şunları söyledi:
“7 KEZ ARAŞTIRMA ÖNERGESİ VERDİK, BUNLAR AK PARTİ VE MHP OYLARIYLA REDDEDİLDİ”
*İYİ Parti Kümesi olarak 27’nci Periyotta Uygur Türkleri ve Doğu Türkistan’da yaşanan mezalimle ilgili 7 kez araştırma önergesi verdik, bunlar Ak Parti ve MHP oylarıyla reddedildi. Aynı dönemde İYİ Parti milletvekilleri olarak 18 soru önergesi verdik, hiçbirine tatmin edici yanıt alamadık.
*İktidar, uzun müddet soydaşlarımızın yaşadığı zulme ısrarla sessiz kalmış, âdeta göz yummuştu. Doğu Türkistan’da yaşanan baskılar ve zulüm bu periyotta artmaya devam etmiş, memleketler arası hukukun insanlığa karşı cürüm olarak tanımladığı nitelikte vahim, kitlesel ve sistematik ihlaller hâlinde gelişmiştir, sürmüştür.
*Uygurların ve Çin topraklarında yaşayan öbür Türk ve Müslüman toplulukların kimliklerine nazaran yaşama taleplerinin terörizmle ilişkili olduğu palavrasını işleyen despot Çin rejimi, her bir soydaşımızı potansiyel ‘terörist’, her türlü kimlik sözünü ‘isyan’, zulme karşı itirazları ve hak arayışlarını da ‘terörizm’ olarak takdim etmektedir.
“İKTİDAR, BİZLERİ ABD’NİN, BATI’NIN OYUNUNA DÜŞMEKLE İTHAM ETTİ”
*Temerküz kamplarının sayısı 400’ü, özgürlüklerinden alıkonulan soydaşlarımızın sayısı en kısıtlı kestirimle 1 milyonu aştı. Evet, facia, Nazilerinkine benzeri kamplarda azap ve cinayete kadar gitti.
*Soydaşlarımıza yönelik mezalimi teferruatıyla ve defaatle söz ettik. Birleşmiş Milletler kuruluşlarının ve saygın milletlerarası örgütlerin tarafsız raporları da temerküz kamplarına ait tüm vahim detayları yazdı, insanlığa karşı kabahatleri belgeledi. Bu raporların fazlası yok, eksiği var; bunları burada tekrarlamıyorum.
*Birçok Batılı ülke bu zulmü memleketler arası gündeme taşırken iktidar ittifakı sessiz kaldı. Zulüm gören soydaşlarımızla ilgili aktardığımız somut bilgilere ve davetlerimize cevaben iktidar, bizleri ABD’nin, Batı’nın oyununa düşmekle itham etti.
“YETERSİZ KALDI”
*İktidar, İslam İşbirliği Teşkilatına üye ülkelerin mevzuya dikkatini çekmekte de yetersiz kaldı. Teşkilatın Mart 2019 tepesinde yaşanan rezalet de herkesin malumu.
*Sayın Erdoğan’ın Zirve Dönem Başkanı olduğu tarihte İslam İşbirliği Teşkilatı Çin Halk Cumhuriyeti’ni, Müslüman vatandaşlarına sağladığı hizmetlerden ötürü takdir etti.
*Bu art plan bağlamında, Türkiye ismine Birleşmiş Milletler bünyesinde yeni yeni alınan kimi hudutlu inisiyatifler, Dışişleri Bakanı Sayın Çavuşoğlu’nun 2022 yılı sonu konuşmasında Uygur Türklerinin mukadderatı ve totaliter Çin rejiminin tavrına, İslam ülkelerinin sorun karşısındaki ilgisizliklerine dair sözleri ve hususa ayırdığı yer bizi elbette mutlu etti.
*Sayın Bakan İnsan Hakları Konseyi Liderinin Doğu Türkistan ve Çin’deki Türk ve Müslüman toplulukların gördükleri zulmü eksik de olsa ortaya koyan rapora da atıfta bulundu. Çok geç ve yetersiz olmasına karşın bunu kayda bedel bir adım olarak görüyoruz.
*İktidarın beş yıl boyunca kulakları sağır eden sessizliğinden sonra gelen bu ürkek kıpırdanma karşısında takdirimizi lisana getiriyoruz. Lakin bir soruyu da sormak zorundayız: İktidarın bu gecikmiş şikâyetinde muhalefet olarak, İYİ Parti olarak biz mi tesirli olduk yoksa Sayın Dışişleri Bakanının bu çıkışını yaklaşan seçimler mi tetikledi?
*Sayın Çavuşoğlu’nun geçtiğimiz haftalardaki bütçe konuşmalarında bu vahim sıkıntıyı yalnızca Uygur Türklerini zikretmekle geçiştirdiği düşünüldüğünde bu sorgulamamız elbette legaldir ancak yeniden de önemli olan bir adımın atılmış olmasıdır. Bu noktadan sonra artık bir U dönüşü yapılmaması gerektiğini de vurgulamak istiyorum.
“BU KEZ BİR ARAŞTIRMA KURULU KURULMASINA YÜREK EDEBİLECEĞİNİ DÜŞÜNÜYORUZ”
*Artık iktidarın bugüne kadar getirdiğimiz 7 önergenin bilakis bu sefer bir araştırma kurulu kurulmasına yürek edebileceğini düşünüyoruz.
*Komisyon kurulması iktidara da yardımcı olabilir; bu, hem iktidarın Uygur Türklerinin ve başka soydaşlarımızın temel haklarının savunulmasına ait samimiyetini gösterecektir hem de iktidarın Çin idaresinden talepleri konusundaki durumunu güçlendirecektir.
*TBMM’de komite kurulması vahim bir insani hukuk sorunu olan felaket karşısında milletimizin infialinin ortaya konulması açısından da değerlidir.
*Sizlerden yirmi yıllık iktidarınızda bir sefer olsun Uygur Türklerine gerçek olarak sahip çıkma iradesini vurgulama yürekliliğini göstermenizi istiyoruz.
“8 MİLYON KİŞİ TOPLAMA KAMPLARINDA ZULÜM ALTINDA İNLİYOR”
İYİ Parti’nin önerisi üzerine HDP kümesi ismine Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu kelam aldı. Gergerlioğlu şunları kaydetti:
*İktidarın bu ürkek, pasif halinin ve zulme yol açan tutumunun bir an önce bitmesi gerektiğini söylüyoruz. Ne vakit Uygur Özerk Bölgesi’ndeki o mazlum insanların sesini duyacaksın Ak Parti, MHP diyorum?
*Birleşmiş Milletlere nazaran 1 milyon, Uygur Türklerine nazaran 8 milyon kişi toplama kamplarında zulüm altında inliyor.
*Biz, HDP olarak ayrım yapmıyoruz. Bulgaristan’da Türkler, Türkiye’de Kürtler, Çin’de Uygur Türkleri; mazlum kimse onun yanındayız, insan hakları savunuculuğu ve partimizin siyasetleri bunu gerektiriyor. Mazluma kimliği sorulmaz ve onun yanındayız diyoruz.
“HÂLÂ NEDEN SESSİZ KALIYORSUNUZ?”
CHP ismine kelam alan Bursa Milletvekili Yüksel Özkan ise şunları söyledi:
*Araştırmalarda son iki yılda Doğu Türkistan’da onlarca Müslüman mezarlığının yıkılmasının kültürel yok etme siyasetinin bir modülü olduğu belirtilmektedir. Çin yetkilileri ise mezarlıkların kentsel dönüşüm kapsamında standardizasyona tabi tutulduğunu savunmaktadır.
*Dünyanın gözü önünde yaşanan baskı ve azapların bir an evvel sonlandırılması için yapılan tüm memleketler arası davetlere bizler de takviye vermeliyiz. Yakın tarihte, doğup büyüdüğüm Bulgaristan’da totaliter Jivkov rejimi periyodunda Bulgaristan Türkleri Belene kamplarında bu dramı yaşarken Türkiye Büyük Millet Meclisinden dünyaya bu zulmün sonlandırılması için davette bulunulmuştu.
*Sizler geçmişte AK PARTİ olarak ‘one minute’ dediniz, Rabia işareti yaptınız fakat Kuzey Irak’ta katledilen 1,5 milyon Müslüman konusunda bile bir tek ufak reaksiyon göstermediniz.
*Son yıllarda muhalefet partileri tarafından lisana getirilen Uygur Türklerinin dramına Ak Parti ve MHP ittifakı olarak hâlâ neden sessiz kalıyorsunuz? (ANKA)