2024 Paris Olimpiyat Oyunları’nın son gününde son müsabakalar yapıldı. Bu akşam düzenlenecek kapanış seremonisi ile tüm dünya 4 yıl sonraki 2028 Los Angeles Olimpiyat Oyunları’nı beklemeye başlayacak. Lakin Oyunlar’ın son gününde ‘Olimpiyat Ruhu’nun ne olduğunu tüm dünyanın iliklerinde hissetmesine neden olacak bir gelişme yaşandı. Odatv ‘Olimpiyat Ruhu’nu anlatan olayı okurları için kaleme aldı.
2024 Paris Olimpiyat Oyunları’nda Atletizm branşında Bayanlar Maraton koşuldu. Yarışı Hollandalı Sifan Hassan 2.22.55’lik derecesiyle kazanarak altın madalyayı kazandı. Hassan bu sonuçla Olimpiyat tarihinde birinci sefer 5 bin metre, 10 bin metre ve Maraton’da koşup hepsinde madalya kazanan bayan olarak tarihe geçti. Lakin bahsettiğimiz ‘Olimpiyat Ruhu’ bu değildi. Sifan Hassan her ne kadar tarihe geçse de ‘Olimpiyat Ruhu’ onun tam bir buçuk saat gerisinden geliyordu…
BİR ASKERİN AÇTIĞI YOLDA KRALİÇE’NİN İSTEĞİ ÜZERİNE…
‘Olimpiyat Ruhu’nu anlatmadan evvel biraz Maraton’un tarihçesini aktarmak gerekiyor. Atletizmin tahminen de en kuvvetli yarışı olan Maraton’da atletler tam 42 kilometre 195 metreyi koşuyorlar. Dayanıklılık ön planda. Bu yarışların neden 42 kilometre 195 metre olduğu ve ismini nereden aldığı ise epey ilgi alımlı.
Şöyle ki; Maraton yarışı ismini Antik Yunan’daki Maraton Savaşı’ndan alıyor. M.Ö. 490 yılında, Yunan asker Pheidippides, Maraton’da gerçekleştirilen savaş sonrası Atina’ya kadar koşarak savaşta kazandıkları zaferi bildiriyor. Bu aralığın de yaklaşık 40 kilometre olduğu düşünülüyor.
1896’da birinci sefer ‘modern’ Olimpiyat Oyunları Atina’da düzenlenirken “Maraton Yarışı” da ekleniyor. Yarış ismini bu tarihi olaya atıftan alıyor ve o yıl yaklaşık 40 kilometre (yaklaşık 24,85 mil) uzaklıkta koşuluyor.
1908’de ise üzerinde güneş batmayan imparatorluk İngiltere’nin başşehri Londra’da düzenlenen oyunlarda maratonun başlangıç noktası Windsor Kalesi olarak belirleniyor, bu sayede kraliyet ailesi yarışın başlangıcını izleyebilmeyi umuyor. Lakin kalenin yarışın bitiş noktası olarak belirlenen White City Stadyumu ile ortasındaki uzaklık 26 mil yani 41 kilometre 843 metre olarak ölçülüyor. Bunun üzerine bir de Kral VII. Edward’ın karısı Kraliçe Danimarkalı Alexandra yarışın bitiş noktasının stadyumdaki ‘Kraliyet Kutusu’nun önünde olmasını istiyor ki oturdukları yerden kimin kazandığını görebilsinler. Kraliçe tabi ki üzülmüyor ve yarışa 385 yarda yani yaklaşık 352 metre daha ekleniyor. Bu ekleme sonrası hem Kraliçe Alexandra’nın gönlü oluyor hem de aralık toplamda 26 mil 385 yarda, yani 42 kilometre 195 metre oluyor.
1921 yılında ise Uluslararası Atletizm Federasyonları Birliği (IAAF), maraton aralığını resmi olarak 42 kilometre 195 metre (26 mil 385 yarda) olarak standardize ediyor. O tarihten bu yana, maratonlar bu arada koşuluyor.
‘OLİMPİYAT RUHU’
İşte bu türlü bir tarihi olan bu esaslı ve kuvvetli yarışta yarışı kazanan Sifan Hassan’ın tam bir buçuk saat gerisinde 3:52:59’luk derece ile bitiren isim Bhutan’dan Kinzang Lhamo oldu. Sonuncu olmasına karşın Lhamo, Olimpiyat tarihinde unutulmazlar ortasına girdi.
Sifan Hassan’ın yarışı bitirdiği esnada Bhutanlı sportmen son sıradaydı ve yarışı tahminen de bırakmak üzereydi. Lakin Bhutan’ın Olimpiyatlar’daki tek bayan yarışmacısı ve bayrak taşıyıcısı 26 yaşındaki Lhamo, bu sırada etrafında inanılmaz bir dayanak görmeye başladı.
ONUNLA KOŞTULAR
Oyunlardan evvel Lhamo, “ilk amacım maratonu tamamlamak” demişti. Onun bu kelamlarını tahminen de yarışı izleyenler de biliyordu ve inatla koşmaya, yoruldukça da süratli tempoda yürümeye devam eden bu genç bayanı alkışları ve tezahüratlarıyla desteklemeye başladılar. İzleyicilerin takviyesiyle kendisine olan inancını da tazeleyen Lhamo, koşmaya devam etti. Ama koşan yalnızca o değildi. Lhamo ile birlikte izleyiciler de koşmaya başlamıştı.
Ortaya çıkan hayranlık verici imgelerin devamında Bhutanlı genç bayan bitiş çizgisine kadar geldi ve 03:52:59’luk derecesiyle çizgiyi geçti. Böylesine uzun bir yarıştan sonra önderin bir buçuk saat gerisinden gelen yarışmacının boş bir tribün önünde yalnız başına çizgiyi geçmesini ya da yarışı hakemlerce bıraktırılmasını bekleyenler ise hayli yanıldı. Beşerler gitmemişti, hakemler yerindeydi ve Bhutanlı bayan bitiş çizgisine tüyleri diken diken edecek bir atmosfer ile alkışlar ortasında gelmişti.
YUSUF DİKEÇ GİBİ
Genç bayanı destekleyenler ‘Olimpiyat Ruhu’nun sadece kazanmak olmadığını, sporun birleştirici gücünün bu ruhun ta kendisi olduğunu tüm dünyaya bir sefer daha hatırlattı.
Bhutanlı Kinzang Lhamo birebir Gümüş madalyalı atıcımız Yusuf Dikeç üzere yarışını kaybetti lakin gönülleri kazandı…
Arda Ormancı